Bài học về chọn ngành chuyên sâu khi làm marketing

Hôm nay tôi sẽ chia sẻ 7 bước các bạn cần làm để chọn ngành chuyên sâu đúng khi vào làm marketing.

Bước 1: Bạn muốn đóng vai trò nào trong platform ecosystem?

Phần lớn các bạn mới nghĩ đến làm marketing đều bị rối vì không biết nên chọn kênh rồi client hay agency side để bắt đầu vì thấy nơi nào cũng hay và hấp dẫn.

Nhưng đầu tiên thì khoan hãy chọn kênh, mà hãy cân nhắc khi làm marketing bạn muốn đóng vai trò nào trong một platform ecosystem?

Tôi lấy ví dụ dưới đây về một platform ecosystem thì sẽ có vai trò chính sau:

1. Viewers: người xem nội dung

2. Creators/Influencers: người sáng tạo nội dung (creators), khi có nhiều followers sẽ trở thành người có sức ảnh hưởng (influencers). Ngoài ra có khái niệm MCNs là công ty/tập đoàn quản lý nhiều influencers.

3. Advertisers: có thể là brands trực tiếp, hoặc là agencies chạy marketing cho brands.

4. Platform: nơi host content (YouTube, Tik Tok, IG, FB..)

Như vậy nếu bạn làm Marketing, bạn có thể chọn đứng ở 1 trong các bên:

• Marketing cho advertisers bao gồm Brands và Agencies đứng cùng 1 phía nhưng vai trò thì hơi khác nhau: 1) Marketing một nhãn hàng thì có thể chọn làm trong Client side. 2) Marketing cho nhiều nhãn hàng nhưng tập trung vào marketing services trong Agency side (thiên về execution để hỗ trợ Client).
• Marketing cho platform như làm product/growth marking cho YouTube, Tik Tok, IG, FB để thu hút thêm viewers hay phát triển số lượng creators/influencers hay gia tăng doanh thu quảng cáo từ nhãn hàng (B2B sales).
• Marketing cho creators/influencers/MNCs là làm marketing để drive content growth and monetization cho người làm sáng tạo nội dung.

Như vậy, bước đầu tiên bạn cần nhớ là hãy chọn vị trí marketing bạn muốn đứng trong ecosystem, chứ đừng vội vàng chọn kênh marketing để học.

Cùng làm social media marketing cho Facebook, nhưng nếu bạn ở các vai trò khác nhau, thì cách làm marketing sẽ khác nhau.

Bước 2: Chọn B2B hay B2C? Client hay Agency?

Đây là những câu hỏi lớn, nếu được hãy chọn sớm bằng cách thử đi nhiều freelancing job hay internship từ sớm:

• Làm B2B Marketing nếu bạn thích làm về partnership, tăng doanh thu và phát triển kỹ năng cho doanh nghiệp và đối tác. Key stakeholder của bạn là team Sales, và vai trò chính của Marketing thường là Leads Generation & Product Awareness.
• Làm B2C Marketing nếu bạn thích làm marketing trực tiếp đến người dùng cuối (end users), thường là làm marketing at scale và quản lý nhiều channels.
• Làm Client side nếu bạn muốn tập trung vào một sản phẩm/nhãn hàng nhất định trong một thời điểm và thích công liên quan đến high level marketing strategy, phân bổ ngân sách, quản lý agencies, market research, muốn thay đổi và nghiên cứu - .
• Làm Agency side nếu bạn muốn làm nhiều sản phẩm/nhãn hàng trong cùng một lúc và thích làm marketing on the ground kiểu nặng về execution bao gồm chạy media ads, sản xuất creative, tổ chức event - nhằm hỗ trợ nhiều clients khác nhau.

Bước 3: Chọn marketing domains - Product, Growth hay Brand Marketing?

Phần này tôi có viết ở bài viết trước, nhưng vẫn recap lại vì chọn xong môi trường làm việc thì hãy chọn tiếp domain lớn trong marketing funnel:

• Brand MKT = top of the funnel, tập trung vào brand awareness và mass audience
• Product MKT = tập trung vào GTM (Go-to-market) và targeted audience để đưa sản phẩm đến đúng users.
• Growth MKT = full-funnel marketing, cover cả acquisition, retention và reacquisition (referrals) để tạo growth loops.

Bước 4: Chọn Marketing Channels

Nói đến kênh thì nhiều bạn nghĩ ngay đến chạy quảng cáo Facebook hay Google nhưng thực ra cái đó chỉ là 1 kênh gọi là Paid Ads mà thôi.

Còn nhiều kênh nữa mà các bạn cần biết như tôi có viết trong bảng ở trên và tuỳ theo marketing domain các bạn chọn, bạn sẽ đi sâu vào học marketing channels đó.

Bước 5: Xây dựng lộ trình học marketing theo từ bước từ cơ bản đến chuyên sâu

Chọn xong muốn biết mình làm ở đâu và thích ngành gì rồi tiếp đến cần xây dựng các bước để học. Tôi có khuyến khích các bạn sử dụng mô hình chữ T để thiết kế lộ trình học riêng.

Dưới đây là ví vụ của một lộ trình học trở thành Product Marketing in Tech:

Tôi đã viết rất kỹ ở BÀI VIẾT NÀY về phương pháp xây dựng lộ trình của riêng bạn và link đến các nguồn học marketing.

Bước 6: Chọn sản phẩm, nhãn hàng và thị trường

• Chọn sản phẩm làm marketing quan trọng nhất. Bài học tôi có là bạn mà không thích, không tin và không dùng sản phẩm thì rất khó làm marketing cho sản phẩm đó.
• Chọn nhãn hàng cũng quan trọng vì liên quan đến user awareness và lợi thế cạnh tranh. Chọn nhãn hàng lớn thì có lợi thế làm brand marketing ở upper funnel, làm nhãn hàng nhỏ ít người biết thì cần giỏi làm growth marketing.
• Chọn thị trường như thị trường ngách hay thị trường lớn, làm thị trường của một nước, hay một khu vực hay toàn cầu thì chiến lược và chạy marketing sẽ khác nhau. Ví dụ cùng làm marketing cho một gaming app thì thị trường Nhật sẽ khác thị trường Việt Nam về hành vi người tiêu dùng và average value order chẳng hạn.

Bước 7: Đừng quên chọn công ty, chọn văn hoá đội nhóm và chọn sếp

• Khi bạn còn ít kinh nghiệm, hãy chọn sếp tốt và có kinh nghiệm marketing nhiều để được đào tạo chỉ dẫn; cũng như chọn công ty có chương trình đào tạo bài bản với ngân sách marketing lớn để có cơ hội học và thử làm cái mới.
• Khi bạn có nhiều kinh nghiệm, có thể chuyển về các công ty vừa và nhỏ để thử thách bản thân ở những môi trường cạnh tranh hơn (ngân sách nhỏ hơn, thị trường ngách, sản phẩm ít người biết, vv)
• Dù ở quy mô công ty nào, văn hoá làm việc của công ty và đội nhóm là yếu tố rất quan trọng cần được chú ý tìm hiểu để có một cơ hội học tập và làm việc tốt khi mới bắt đầu sự nghiệp.

Hy vọng bài viết tổng hợp này giúp các bạn chọn được ngành chuyên sâu trong marketing để phát triển sự nghiệp nhanh chóng và rực rỡ nhất.

Nếu bạn có câu hỏi, đừng ngại reply cho tôi đến email này.

Đừng quên vào Growth Insider Hub để đăng ký tham dự các sự kiện miễn phí với các speakers hàng đầu trong ngành sắp đến chia sẻ trong tháng 8 và tháng 9 này:

• Fireside chat với anh Đan Nguyễn, former Country Head chia sẻ về sự nghiệp trong ngành management consulting & e-commerce vào thứ 5 tuần này (15/8)
• Fireside chat với chị Quỳnh Anh Nguyễn, Associate Director at Momo chia sẻ về sự nghiệp làm marketing & business development in tech companies, cân bằng giữa làm mẹ và làm sếp (29/8)
• Fireside chat với Adele Đoàn, Founder tại CareerLab với 73K LinkedIn followers chia sẻ về cách sử dụng LinkedIn để nâng tầm sự nghiệp và personal branding (9/6)
• Fireside chat với chị Phan Thuỳ Dung, Commercial Lead at Grab với 71K Tik Tok followers chia sẻ về cân bằng cuộc sống giữa đi làm corporate, xây kênh Tik Tok từ con số 0 và nuôi con nhỏ (15/9)

Ngoài ra các bạn có thể tải mẫu resume miễn phí và xem các khoá học về viết resume và phỏng vấn do tôi thiết kế TẠI ĐÂY.

Thương mến,

Anh Thư