Chào các bạn,
Bài viết hôm nay của tôi ghi lại bài học #3 tôi đã học một cách không hề dễ dàng trong sự nghiệp.
Trước khi sang Mỹ làm việc, tôi đã từng quen thuộc với việc lương sẽ được trả theo tháng.
Khi mới ra trường, tôi vào làm trong ngành có tính khắc nghiệt và cạnh tranh nên mức lương khởi điểm mỗi tháng cao hơn nhiều so với bạn bè đồng trang lứa. Tuy vậy, tôi thường làm rất muộn từ 9h đến 2-3h đêm chưa kể phải đi công tác hàng tuần nên thường xuyên phải bay cả vào cuối tuần. Tôi coi đó là chuyện bình thường bởi tôi nghĩ mức lương cao đi kèm với yêu cầu khắt khe của công việc nên thời gian làm việc cũng phải dài hơn.
Nhiều năm sau, khi sang Mỹ làm việc, tôi học được là ở bên đó là bạn được mức lương offer theo năm nhưng lương sẽ được trả 2 tuần một lần và công thức tính là: "Lương của bạn/giờ X 40 giờ/tuần". Khi bạn xin nghỉ phép, bạn cũng sẽ xin nghỉ phép với khung nghỉ phép 4 tiếng hoặc 8 tiếng.
Trên thị trường, khi so sánh về mức lương, dù làm Full-time hay Part-time, họ cũng đều nhìn về mức lương trên mỗi giờ làm việc. Cách tính này phần nào đã thay đổi cách suy nghĩ của tôi về giá trị tôi tạo ra mỗi giờ.
Thay đổi cách suy nghĩ về hiệu quả làm việc.
Mỗi giờ trôi qua, nếu bạn làm việc không hiệu quả mà kéo dài thời gian làm việc để cố gắng hoàn thành công việc đó (ví dụ đi sớm, về muộn, làm cuối tuần) sẽ làm giá trị bạn tạo ra trong 1 giờ làm việc giảm xuống. Cũng là mức lương X cố định, nhưng nếu bạn cần 60 tiếng/tuần để hoàn thành thay vì 40 tiếng cố định trong một tuần thì mức lương bạn tạo ra mỗi giờ giảm đi khoảng 33%.
2. Thay đổi cách suy nghĩ về sự ưu tiên.
Khi hiểu mỗi giờ trôi qua bạn đang tạo ra được giá trị bao nhiêu, bạn sẽ phải rất nghiêm túc trong việc tập trung vào những mục tiêu quan trọng nhất và tạo ra những giá trị cao nhất (quy tắc 80/20) trong 1 giờ đó. Thay vì lan man làm nhiều cái một lúc nhưng không cái gì tạo ra kết quả tốt nhất.
3. Thay đổi cách suy nghĩ về cân bằng công việc và cuộc sống riêng tư.
Khi hiểu mỗi giờ trôi qua bạn đang tạo ra được giá trị bao nhiêu, bạn sẽ cực kỳ trân trọng thời gian được nghỉ ngơi cho bản thân và gia đình. Mỗi khi bạn làm việc của công ty vào thời gian cá nhân và không được trả lương cho thời gian đó do làm việc không hiệu quả hay ôm đồm quá nhiều công việc, bạn sẽ cảm nhận được sự mất mát khi làm việc quá giờ.
4. Thay đổi cách suy nghĩ về sự thịnh vượng và tự do tài chính
Wealth (sự thịnh vượng) không hoàn toàn đến từ việc có nhiều tiền. Sự thịnh vượng đến từ những quy tắc đơn giản: bạn có thể tạo ra được giá trị cao hơn người khác mỗi giờ và tổng thời gian làm việc ít hơn người khác. Bạn có thể thấy một executive thì mỗi giờ làm việc của họ giá trị tạo ra vô cùng lớn và họ không nhất thiết phải làm việc quá nhiều.
Một ví dụ để tham khảo theo nguồn này là Elon Musk ước tính có thể kiếm được 2.9 triệu đô/mỗi giờ.
Sự tự do tài chính đến khi con người không còn phụ thuộc vào việc đi làm thêm mỗi giờ để nhận thêm tiền lương nữa. Nếu được bạn hãy đọc thêm cuốn sách "Tuần làm việc 4 giờ" để hiểu thêm về chủ đề này.
Bởi vậy sau nhiều năm đi làm, tôi mới từng bừng tỉnh là ngày xưa khi mới ra trường mình làm lương hàng tháng tuy thấy cao hơn bạn bè đồng trang lứa, nhưng nếu chia ra số giờ làm việc thực tế (65-72 tiếng/ tuần) trong khi bạn bè chỉ làm 30-40 tiếng/tuần thì mức lương theo giờ của mình đâu có ... cao như tôi nghĩ.
Bởi vậy, nếu một người kiếm tổng lương thấp hơn nhưng số thời gian làm việc thực tế cũng thấp, và họ có thời gian nghỉ ngơi hay làm việc tự do (freelance) hay kinh doanh/khởi nghiệp, thì có thể giá trị họ tạo ra theo giờ còn cao hơn bạn làm tập đoàn mà thường xuyên làm việc quá giờ hay đi công tác suốt ngày kể cả cuối tuần.
Vậy nếu bạn hiểu mỗi giờ bạn làm việc đang đáng giá bao nhiêu, thì tính thực tiễn của bài học này là gì?
....
a) Bài học này không có ý nói bạn nên chi li tính toán về mỗi giờ kiếm được bao nhiêu.
Tôi không muốn các bạn dùng bài học này để đôi co với sếp của công ty bạn là tại sao bạn không được trả lương phụ cấp làm thêm giờ hay cằn nhằn là bạn nhiều có việc quá bạn không muốn làm thêm quá giờ nữa.
Không phải như vậy.
Bài học này mang ý nghĩa về sự nhận thức và hiểu về giá trị mỗi giờ bạn đang có. Thời gian bạn có giới hạn, để tối đa được giá trị bạn tạo ra mỗi giờ, bạn cần:
1- Học cách làm việc nhanh hơn, hiệu quả hơn và thông minh hơn.
2-Học cách tăng nhanh giá trị bạn kiếm ra được mỗi giờ.
b) Nếu các bạn mới bắt đầu sự nghiệp, thì bài học này các bạn cần biết nhưng đừng nhầm lẫn với việc yêu cầu có work-life balance.
Nếu nhìn lại 10 năm đi làm của tôi, tôi là người khi còn trẻ làm việc vô cùng chăm chỉ và cũng đã từng làm việc ngoài giờ, làm việc cuối tuần và đi công tác dài ngày (bay vào chuyến đêm, bay vào cuối tuần).
Khi hiểu ra được bài học này vào lúc 28 tuổi, tôi chưa bao giờ hối hận về việc mình không có work-life balance khi mới bắt đầu sự nghiệp.
Dẫn lời của chị Linh Thái: "Hai mấy tuổi không nên nghĩ về work-life balance. Hai mấy tuổi nên nghĩ về công việc”.
Trong khoảng 3-5 năm đầu của sự nghiệp, tôi nhận định công ty đang trả lương cho bạn để bạn học việc, nâng cao chuyên môn và kỹ năng. Bạn có thể sẽ mắc rất nhiều lỗi trong quá trình đó.
Khi mới đi làm, giá trị bạn thực sự tạo ra được mỗi giờ còn rất rất hạn chế nên hãy luôn có suy nghĩ tích cực và tinh thần cầu tiến ham học hỏi. Bạn có thể sẽ phải hy sinh nhiều thời gian cá nhân hơn để tập trung vào công việc để trở nên "so good they can't ignore you".
Về sau khi bạn có nhiều kinh nghiệm trong công việc và khi có gia đình, và khi bạn đã có thể tạo được những giá trị nhất định cho xã hội, bạn hoàn toàn có thể chủ động lên kế hoạch để dành thời gian tập trung vào những mục tiêu bạn muốn làm và những thứ đem lại giá trị cao hơn.
Cảm ơn bạn đã đọc bài viết này,
Trong bài viết tiếp theo, tôi sẽ chia sẻ bài học #4 về xây dựng mối quan hệ hỗ trợ trong công việc (how to build a support network at work).
Bạn có thể đọc thêm các bài học trước tôi đã chia sẻ:
Bài học #1 về Quản Lý Sự Kỳ Vọng tại đây
Bài học #2 về Đàm Phán Job Offer tại đây.
Thương mến,
Anh Thư
Written by
